Ile jest warta bursztynowa komnata?

Skąd pochodzi bursztynowa komnata?

Na początku XVIII wieku rozpoczyna się historia bursztynowej komnaty. Wtedy to król pruski Fryderyk I zamówił u gdańskich mistrzów kompletny wystrój swojego gabinetu w podberlińskim pałacu. Wystrój, który wykonany miał zostać w całości… z bursztynu. Realizacja zamówienia trwała 11 lat. Arcydzieło stworzono z ogromnym rozmachem.

Wysokie ściany ponad 100-metrowego gabinetu pokrywały bursztynowe płaskorzeźby, misternie ułożone obrazy i znaki. Niedługo po jej ukończeniu syn Fryderyka I podarował komnatę carowi Piotrowi I Wielkiemu jako dowód przyjaźni prusko-rosyjskiej. Ten przetransportował komnatę w drewnianych skrzyniach do Petersburga. W 1755 roku komnata trafiła do Carskiego Sioła gdzie spędziła 186 lat, aż do czasu jej zrabowania przez Niemców w czasie wojny i przewieziona na Zamek Krzyżacki w Królewcu. To ostatnia znana informacja na temat lokalizacji bursztynowej komnaty.

Czy bursztynowa komnata została odnaleziona?

Od tego czasu trwają poszukiwania skarbu o niebotycznej wartości. Niestety lista potencjalnych lokalizacji jest bardzo długa (kilkadziesiąt pozycji), a informacje o miejscach są dość ogólne (duże obszary). Odpowiadając na pytanie czy bursztynowa komnata została odnaleziona ze smutkiem stwierdzamy… że nie. Oczywiście przyjmując założenie, że komnata wciąż istnieje, a nie np. spłonęła (o czym mówi jedna z hipotez). W ostatnim czasie pojawiły się doniesienia o zabetonowanym pomieszczeniu w dawnej niemieckiej twierdzy w Mamerkach, gdzie mogła zostać ukryta komnata. Przedstawiciel tamtejszego muzeum poinformował, że w ciągu kilku tygodni sprawa się wyjaśni i komnata zostanie odnaleziona, bądź poszukiwacze jednoznacznie stwierdzą, że jej tam nie ma [aktualizacja: komnaty nie odnaleziono].

A zatem – ile może być warta bursztynowa komnata?

Na wykonanie misternej instalacji zużyto około 5-6 ton wysokiej jakości bursztynu. Przyjmując wartość 20 tys. złotych za 1 kg surowca za sam bursztyn należałoby zapłacić 100 – 120 milionów złotych. Drugie tyle z pewnością pochłonęłaby praca rzeźbiarzy-bursztynników. Jednak w tym konkretnym przypadku trzeba uwzględnić również wartość historyczną, której nie sposób określić jednoznacznie. Możemy tylko przypuszczać, że nawet jeśli bursztynowa Komnata zostałaby odnaleziona, a my mielibyśmy akurat 250 mln złotych wolnych środków na rachunku – wciąż nie byłoby nas stać na zakup bursztynowego arcydzieła 😉

Rekonstrukcja bursztynowej komnaty

Warto jednak wspomnieć w tym miejscu, że na podstawie 86 zachowanych fotografii (w tym tylko jednej wielobarwnej!), a także dzięki kilku odnalezionym oryginalnym elementom wystroju komnaty udało się w 2013 roku zakończyć proces odtwarzania bursztynowej komnaty. Kopia zlokalizowana jest w St. Petersburgu, a jej stworzenie trwało… 24 lata! Na ten czas składają się zarówno prace przygotowawcze jak i samo wykonanie. „Nowa bursztynowa komnata” dostępna jest dla zwiedzających.